Dakle, ja sam imala dva pitanja za gospodina ministra Gvozdenovića.

Jedno pitanje, a da mene nije niko konsultovao koje se po prilici 1/4 ili možda čak i 1/5 odnosi na Ministarstvo finansija, u Ministarstvu ekonomije upućeno je tome ministarstvu, a budući da su 4/5 Ministarstvo održivog razvoja i turizma, ostavljam mogućnost da zbog te nekoordinisanosti među ministarstvima možda, gospodin ministar nije pripremio za danas, to će on znati, ako nije predlažem da ovo drugo pitanje bude za utorak. Ako može da odgovori u redu.

Preći ću na prvo pitanje, tako su i naslovljena, prvo i drugo pitanje.

Prvo pitanje se odnosi na Predlog zakona o legalizaciji bespravno podignutih objekata. Zvanični naziv tog za sada u pripremi zakonskog akta, je Predlog zakona o legalizaciji neformalnih objekata. Dakle, taj zakon treba uskoro da se nađe pred Skupštinom. On proističe iz obaveze Crne Gore da nađe humano i održivo rješenje za bespravna naselja, prije svega, i u manjoj mjeri za bespravne objekte. Misli se na objekte koji su podignuti iz elementarne potrebe za krovom nad glavom. Međutim, ja sam ovaj zakon sagledala sa više aspekata, a ovo pitanje se odnosi samo na jedan aspekt. Kratko ću navesti sve aspekte, jer oni su svi po sebi važni.

Prvi aspekt koji je sadržan u ovom pitanju odnosi se na to da se po mojoj ocjeni, imam i vrlo utemeljenu argumentaciju, ovim zakonom radi prikrivanje korupcije i organizovanog kriminala na način da se legalizuju veliki stambeno-poslovni objekti ili ugostiteljski objekti u zakonu prepoznati pod formulacijom objekti od javnog interesa. Dakle, veoma je da kažem teško objašnjivo, kako je došlo do toga da se veliki stambeni ili stambeno-poslovni i ugostiteljski objekti grade bez dozvole, iz čega proizilazi da su ti graditelji, odnosno investitori bili prilično sigurni u tome da će bezbijedno izgraditi objekte, što navodi potpuno jasno da se ta sigurnost zasnivala na neformalnoj podršci nadležnih državnih službi lokalnih ili državnih. Mislim da mi je isteklo vrijeme za dalju elaboraciju, ali ako biste mi dozvolili sasvim kratko, jer ovaj zakon će uskoro doći na nadležni odbor, ja ću se zalagati i želim da to čuju koleginice i kolege poslanici crnogorske Skupštine, i da me podrže u tome da se ovaj zakon zaustavi, ne zato da bi se onemogućilo ljudima koji su iz elementarne potrebe da obezbijede krov nad glavom, legalizacija, nego upravo zato da se odvoje svi oni koji nijesu u tom statusu,a takvih ima daleko više po mojoj procjeni. Svega je od ukupnog broja koji nikad ministarstvo nije precizno saopštilo, pa se navodi i cifra između recimo 40 i 100 hiljada objekata, različite su cifre bile pominjane u razno vrijeme. Dakle,od ukupnog broja koliki god on bio, ako nam se zvanično, konačno i otkrije mislim da nema više od 15% onih koji su zaista podignuti da bi se obezbijedio krov nad glavom. O ostalim aspektima ako dobijem odgovor na ovo, reći ću zbog čega ovaj zakon treba zadržati da se ne bi pravila velika šteta.

PREDŚEDAVAJUĆI BRANKO RADULOVIĆ:

Hvala Vam.

Za informaciju i pouk i nauk, danas je planirano da se radi do 18 sati. Pozvani su ministri Ivanović, Brajović, Bošković, Stijepović. Sa kašnjenjem ministra Gvozdenovića i s ovim što produžavamo vrijeme svog govora, bojim se da ovo što smo planirali nećemo ispuniti, tako da ćemo i da narušimo neki plan rada i Skupštine, i ministra za iduću nedjelju i molio bih da budemo efikasniji u što većoj mjeri i korisni i da pokušamo da poštujemo vrijeme.

Izvolite ministre.

BRANIMIR GVOZDENOVIĆ:

Što se tiče prvog pitanja, u skladu sa Vladinom procedurom, pitanje koje je bilo vezano za koncesije i izvođenje radova za malu Hidroelektranu, Vlada je to proslijedila Ministarstvu ekonomije s ciljem da ministarstvo koje je nadležno za pitanja koncesija i odgovori na to pitanje. Ako bude potrebno ja ću u saradnji sa resornim ministrom učestvovati u odgovoru na pitanje koje se odnosi na taj dio. Kolege su me obavijestile da je u obrazloženju ovog materijala bilo pitanje, ko je izdao urbanističko-tehničke uslove? Urbanističko-tehnički uslovi su u skladu sa predlogom i zaključkom Vlade, izdalo je resorno ministarstvo, ali pitanje kosina, pitanje nadoknada, pitanje ostalih stvari koje su vezana za klizišta, nije u našoj nadležnosti, ali smo spremni na osnovu ove inicijative zajedno sa ministarstvom da se obezbijedi odgovor.

Što se tiče drugog pitanja, to je znači, pretvaranje neformalnih naselja u formalna naselja, to je jedan ozbiljan projekat koji se već nekoliko godina razvija, a prije pola godine Vlada Crne Gore u prošlom sastavu je usvojila predlog tog zakonskog dokumenta i dostavila ga Skupštini Crne Gore. Tačno je da je akcenat u tom zakonu stavljen na objekte a ne na naselja, i iz tog razloga je stručni tim koji vodi taj projekat je u dnevnim komunikacijama sa opozicionim i pozicionim partijama u cilju da dođemo do kvalitetnog zakonskog rješenja koje može da unaprijedi postojeću situaciju.

U Crnoj Gori postoji ozbiljan broj neformalnih objekata. To je brojka koja se kreće otprilike oko 100 hiljada. U skladu sa zakonskim obavezama obaveza opština je bila da još prije tri i po godine jasno definišu broj neformalnih objekata, odnosno bespravnih objekata koji su izgrađeni u periodu od predhodnih 40 godina. Problemi neformalnih objekata potiču još iz 70-tih godina, a značajno su intezivirani 90-tih godina kada su se desili migracioni procesi i kada je ekonomska situacija u našoj državi bila značajno pogoršana. U skladu sa tom okvirnom analizom koja je urađena na uzorcima došlo se do podatka da u Crnoj Gori postoji otprilike oko 100 hiljada objekata. Pod tom definicijom to su znači, bespravni objekti koji su podignuti na zemljištu gdje nijesu vlasnici ljudi koji su izgradili objekte. To su objekti koji su izgrađeni suprotno zakonskim odredbama, odnosno bez građevinske dozvole, i to su objekti gdje su dodatno dograđeni određeni elementi. Postoji nekoliko mogućih rješenja u tom pravcu, ali ključna stvar jeste da se zaštiti taj prostor i da se unaprijedi taj prostor, i zbog toga je ministarstvo u saradnji sa međunarodnim institucijama istraživalo rješenja koja su bila prisutna na tokoreći, značajno, gdje je bila najbolja evropska i svjetska praksa, i u tom pravcu angažovani su stručnjaci bili iz Austrije, Njemačke i Kanade i uključene su bile i institucije akcija koje su pomagale oko analize i određenih mogućih rješenja za realizaciju, razlaženje tog problema. Sad imamo neformalna naselja koja nemaju ni uređeno pitanje, ekološka pitanja koja su vezana za kanalizaciju, za vodovod, da ne pričamo oko energetske efikasnosti, da ne pričamo o izgledu tih objekata. Cilj je da ti objekti dobiju potpuno drugačiji oblik, da dobiju drugačiji izgled, da dobiju na novom kvalitetu, a uporedo sa tim da se izvrše i određene obaveze koje su vezane za komunalne naknade i da se seizmički ispitaju. U skladu sa takvim rješenjima, kvalitet života u tim naseljima bi se značajno podigao, i to je jedan ozbiljan proces, to je proces koji bi trebalo da traje otprilike oko sedam godina, a trebao bi da omogući zakonsko rješenje ili zakon koji je predložen ili izmjenom postojećih zakona koji rješavaju ta pitanja.

Ovdje ste posebno naglasili pitanja, i u postavljenom pitanju pitali ste i mene za ogovornost kao nekog ko je vodio ovaj resor, prije dvije godine. Spreman sam da vrlo jasno Vam odgovorim na sve što je urađeno u tom periodu. Tada je urađeno jako puno u elementima koji su vezani za eliminisanje bespravne gradnje, pa ću zamolit možda za još jedan minut samo, da kažem sedam, osam ključnih stvari koje su tada urađene u dijelu politike koja je vezana za eliminisanje bespravne gradnje.

Bespravna gradnja je bila u nadležnosti jednog ministarstva, u nadležnosti samo inspekcijskih službi. Mi smo smatrali da to nije dovoljno. Mi smo smatrali da treba da se prevaziđe problem koji egzistira u Crnoj Gori preko 40 godina. Zbog toga smo smatrali da je ključna stvar da se izmijeni ne u tom zakonu, nego u Krivičnom zakoniku, a pravnici znaju šta to znači, izvršiti promjenu koja je vezana za Krivični zakonik. I u tom zakonu je izvršena promjena i bespravna gradnja je tretirana kao krivično djelo. To znači, nije više bilo samo u nadležnosti nekih inspekcija, nego je svaki građanin, znači, Uprava policije i svi, mogli su odmah interventno da reaguju u slučaju da se prepozna bespravna gradnja. A da bi se prepoznala ta bespravna gradnja, znači, pored ovog sistemskog zakonskog rješenja, znači, izvršene su i određene dopune postojećeg zakona. Znači, uvedene su table, da pored svakog objekta koji ima građevinsku dozvolu prepozna se da se on gradi po određenim elementima i u skladu sa svim stvarima koje daju i vizuelnu mogućnost da svaki građanin, svaki susjed, svako ko živi u tom naselju prepozna da li se radi o objektu za koji je izdata građevinska dozvola.

Treća stvar. Formirana je posebna inspekcija, inspekcija koja je vezana za zaštitu prostora. To je inspekcija u kojoj nijesu morali da budu uvijek inženjeri građevinski i neke druge struke. Ogroman problem smo imali po opštinama. Imali smo znači, u 21 opštinu, samo smo imali ispod 10 inspektora koji su radili ovaj dio posla, a obrazloženje je bilo, da građevinski inspektori mnogo bolje prolaze na tržištu radeći neke druge poslove, nego što imaju zainteresovanost da rade poslove koji su vezani za inspekcijske poslove. Zbog toga smo smatrali da je jako važno formirati isnpekcijske službe i dali mogćnost da u sistematizaciji ne budu samo inženjeri građevinske i arhitektonske struke, nego da budu i pravnici i druge struke koje daju mogućnost da se eliminiše bespravna gradnja. Povećan je broj inspektora, data je mogućnost svim građanima da učestvuju u tom procesu i normalno akcenat je stavljen na institucije koje su zadužene za taj dio posla, a to su institucije policije.

Znači, takođe, smo smatrali da treba pojačati koordinaciju. Znači, i u tom pravcu potpisan je posebni memorandum o saradnji između Tužilaštva, Ministarstva pravde, Ministarstva uređenja prostora, inspekcijskih službi, i problem bespravne gradnje bio je u koordinaciji u tom periodu, Tužilaštva. Da bi se taj problem podigao na veći nivo i izkoordinirao taj kompletan posao.

Pogledaćete podatke koji su vezani za 2010. godinu i 2009.godinu, značajno je takoreći, opao je ili eliminisana je bespravna gradnja. Hvala lijepo.