Drugog radnog dana u žiži interesovanja Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope bila je rasprava o Zahtjevu za otvaranje monitoringa Mađarskoj.

U uvodnom dijelu, istaknuto je da je Odbor za monitoring 25. aprila 2013. godine preporučio Parlamentarnoj skupštini Savjeta Evrope da otvori postupak monitoringa Mađarskoj, dok Biro na śednici, 30. maja 2013. godine, nije podržao zahtjev za otvaranje monitoringa Mađarskoj.

U Rezoluciji usvojenoj danas sa 134 glasa „za“, 38 „protiv“ i 24 „uzdržana“ Parlamentarna skupština Savjeta Evrope je odlučila da ne otvoriti postupak monitoringa Mađarskoj, ali da pažljivo prati situaciju i aktivnosti koje će mađarske vlasti preduzeti u ispunjavanju zadataka koji su im dati, jer je izražena ozbiljna zabrinutost time koliko Mađarska poštuje standarde Savjeta Evrope.

Parlamentarna skupština Savjeta Evrope se osvrnula i na Mišljenje Venecijanske komisije o izmjenama Ustava Mađarske i pozvala mađarske vlasti da  u bliskoj saradnji sa Venecijanskom komisijom u potpunosti riješe probleme i sprovedu preporuke date u Mišljenju Venecijanske komisije, ističući da ustavni okvir treba da bude stabilan i zasnovan na širokom društvenom i političkom konsenzusu.

Skupština je izrazila zabrinutost zbog smanjenja sistema demokratske ravnoteže (check and balances) između grana vlasti, što je  rezultat novog ustavnog okvira u Mađarskoj, kojim  je smanjena odgovornost i nadzor nad zakonitošću rada brojnih državnih institucija i regulatornih tijela. Pozvala je Mađarsku da nastavi sa reformama, imajući u vidu da se kao članica Savjeta Evrope obavezala na poštovanje demokratskih vrijednosti i standarda, tako da će stepen ispunjavanja preporuka sadržanih u Mišljenju Venecijanske komisije i u danas usvojenoj Rezoluciji biti predmet pažnje u narednom periodu.

U ovom trenutku, od ukupno 47 država članica Savjeta Evrope, njih deset (Albanija, Jermenija, Azerbejdžan, Bosna i Hercegovina, Gruzija, Moldavija, Crna Gora, Rusija, Srbija i Ukrajina) je u postupku monitoringa, dok su četiri predmet post-monitoringa (Bugarska, Monako, Bivša Jugoslovenska Republika Makedonija  i Turska).

Pored ove teme, rasprava na plenumu PSSE je vođena o Izboru sudija Evropskog suda za ljudska prava iz Islanda i Litvanije, Situaciji na Bliskom Istoku i Evaluaciji partnerstva za demokratiju Parlamenta Maroka.

Parlamentarna skupština Savjeta Evrope danas je za sudije Evropskog suda za ljudska prava izabrala Robert Ragnar Spanoa iz Islanda i  Egidijus Kurisa iz Litvanije. Oni su dobili apsolutnu većinu glasova  i izabrani su na mandat od devet godina, sa početkom od 1. novembra 2013. godine .

U raspravi o situaciji na Bliskom istoku i izraelsko-palestinskom sukobu, Parlamentarna skupština Savjeta Evrope izrazila je podršku uspostavljanju dvije demokratske i pluralističke države. Skupština smatra, da pored statusnih pitanja, na Bliskom Istoku treba stvoriti uslove u kojima će svi ljudi, Arapi i Jevreji, izraelski i palestinski građani, u potpunosti i ravnopravno uživati sva prava, u skladu sa principima demokratije i vladavine prava.

Parlamentarna skupština Savjeta Evrope na osnovu Izveštaja Pietra Marcenaro (Italija, Grupa socijalista), usvojila je sa 135 glasova „za“, jednim „protiv“ i tri „uzdržana“ Rezoluciju o situaciji na Bliskom Istoku, kojom je pozvala izraelske vlasti da garantuju ista lična prava za sve izraelske građane, uključujući i pripadnike arapske manjine, kao i da okončaju  hapšenja i pritvaranja Palestinaca. Takođe, PSSE je pozvala Izrael da zaustavi izgradnju novih naselja i proširenje postojećih ukoliko se njima stvaraju tzv.”zidovi razdvajanja”, što je potrebno zamijeniti bezbjednim granicama.

Istovremeno, PSSE je pozvala sve palestinske snage da zaključe primirje između Fataha i Hamasa, da organizuju predśedničke i parlamentarne izbore i da se uzdrže od primjene nasilja nad izraelskim građanima.

Takođe, parlamentarci su izrazili zabrinutost zbog kršenja ljudskih prava počinjenih u  pojasu Gaze i pozvali Hamas da dovede počinioce pred lice pravde i da se uvede moratorijum na  pogubljenja.

Na kraju, Parlamentarna skupština Savjeta Evrope je pozvala Hamas da prizna pravo Izraela da postoji, da podrži arapski mirovni plan i da zaustavi lansiranje raketa i sve vrste napada protiv Izraela.

U Rezoluciji se navodi da će PSSE nastaviti da promoviše dijalog između predstavnika u Knesetu, zakonodavnom domu Izraela, i Palestinskom nacionalnom savjetu, što će PSSE nastojati da ostvari putem Pododbora za Bliski Istok.

U raspravi o Izvještaju Evaluacija partnerstav za demokratiju Parlamenta Maroka, ocijenjeno je da je nakon odobravanja statusa partnera za demokratiju Parlamentu Maroka, u skladu sa Rezolucijom PSSE 1818 (2011), radi podrške sprovođenju reformi u ovoj zemlji, u proteklom dvogodišnjem periodu postignut važan korak na putu demokratskih reformi, usvajanjem novog Ustava kojim su utvrđeni osnovni principi, kao što su posvećenost ljudskim pravima, zabrani svih oblika diskriminacije, sistem podjele vlasti i jačanja državnih institucija, posebno Parlamenta.

Oslanjajući se na zaključke Luke Volontea (Italija), izvjestioca za Evaluaciju partnerstva za demokratiju sa Parlamentom Maroka, PSSE je konstatovala da je na ovaj način značajno poboljšana saradnja između Savjeta Evrope i Maroka, a sve u cilju podsticanja procesa demokratske tranzicije u Maroku. PSSE se osvrnula i na aktivno učešće delegacije Maroka u radu PSSE i njenih radnih tijela.

Istovremeno, parlamentarci su naglasili važnost nastavka reformskih procesa kroz usvajanje neophodnih ustavnih zakona i uspostavljanje planirane upravljačke strukture, kako bi se u potpunosti implementiralo sve što je novim Ustavom definisano. Takođe, pozvali su Parlament Maroka da ukine smrtnu kaznu i da se proglasi moratorijum na pogubljenja. Sloboda okupljanja i udruživanja, kao i sloboda izražavanja takođe moraju biti garantovani. Zaključeno je da će Parlamentarna skupština Savjeta Evrope za dvije godine opet napraviti novu procjenu partnerstva.

Drugog radnog dana, održane  su śednice Odbora za migracije, izbjeglice i raseljena lica, Odbora za političke poslove i demokratiju, Odbora za pravna pitanja i ljudska prava, kao i zajednički sastanak Mreže kontakt parlamentaraca za borbu protiv seksualnog nasilja nad đecom sa Odborom  za društvena pitanja i Odborom za kulturu, na kojima su, u svojstvu člana, odnosno zamjene člana, učestvovali poslanici, članovi Delegacije Skupštine Crne Gore u PSSE. Takođe, članovi Delegacije Skupštine Crne Gore u Parlamentarnoj skupštini Savjeta Evrope prisustvovali su prijemu koji je organizovala Delegacija Slovenije u PSSE, povodom 20 godina članstva Slovenije u Savjetu Evrope.

Za treći radni dan Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope najavljene su rasprave na teme: Korupcija kao izazov vladavini prava, Okončanje prisilne sterilizacije i kastracije i Jednak pristup zdravstvenoj zaštiti.