Odbor je razmotrio: Izvještaj o razvoju i zaštiti prava manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica u 2012. godini, Informaciju o realizaciji mjera iz Akcionog plana za unapređenje zatvorskog sistema sa osvrtom na Informaciju o postupanju Uprave policije po Preporukama Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore datim u Posebnom izvještaju o stanju prostorija Uprave policije za zadržavanje lica lišenih slobode iz 2011. godine, koju je Uprava policije dostavila Odboru za ljudska prava i slobode, shodno Zaključku koji je Odbor usvojio na Četvrtoj śednici, održanoj 6. februara 2013. godine i Informaciju o sprovođenju Zakona o zabrani diskriminacije.
Pomoćnik Ministra za ljudska i manjinska prava, Sabahudin Delić je podśetio da se Izvještaj o razvoju i zaštiti prava manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica u 2012. godini podnosi u skladu sa ĉlanom 38 Zakona o manjinskim pravima i slobodama, kojim je propisana obaveza Vlade Crne Gore da najmanje jednom godišnje podnosi Skupštini Crne Gore Izvještaj o razvoju i zaštiti prava manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica. Pomoćnik Ministra je istakao da je osnovni cilj Izvještaja da pruži prikaz politike zaštite manjina, kako u normativnom dijelu, tako i po pojedinim oblastima društvenog života značajnim za zaštitu manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica.
Izvještaj o razvoju i zaštiti prava manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica u 2012. godini obuhvata trenutnu situaciju i pregled aktivnosti Vlade Crne Gore na planu unapređenja i zaštite manjinskih prava.
Izvještaj sadrži: uvod, pravni okvir zaštite manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica u Crnoj Gori, institucionalni okvir zaštite manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica(Ministarstvo za ljudska i manjinska prava, Savjeti manjina, Fond za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava, Centar za oĉuvanje i razvoj kulture manjina), oblasti zaštite prava, zabrana i zaštita od diskriminacije, obrazovanje ( kultura, informisanje , upotreba jezika i pisma, uĉešće u javnom životu i politička participacija ,razvojna i ekonomska politika, izrada planskih dokumenata, prioritetni infrastrukturni objekti, regionalni razvoj, unapređenje položaja romske populacije, pravni status, obrazovanje, zapošljavanje i prava iz radnog odnosa, zdravstvena, socijalna i dječija zaštita, nasilje nad ženama i nasilje u porodici,  kulturni i jeziĉki identitet, informisanje, stanovanje,  uĉešće u javnom i politiĉkom životu).
Pomoćnik ministra za ljudska i manjinska prava, Sabahudin Delić je podśetio da je Vlada Crne Gore na śednici 5. aprila 2012. godine, usvojila Strategiju za poboljšanje položaja Roma i Egipćana u Crnoj Gori 2012-2016 i Akcioni plan za sprovođenje Strategije za 2012. godinu, u cilju poboljšanja i unapređenja položaja Roma i Egipćana u crnogorskom društvu, što treba da dovede do smanjenja postjećih razlika između njihovog položaja i položaja ostalog stanovništva. Istakao je da je Crna Gora 1. jula 2013. godine preuzela jednogodišnje predśedavanje Dekadom Roma u okviru kojeg će preduzeti brojne aktivnosti u cilju poboljšanja položaja pripadnika romske populacije.
Naglasio je da su Strategijom definisane najznačajnije oblasti njene primjene: rješavanje pravnog statusa, obrazovanje, zapošljavanje i prava iz radnog odnosa, zdravlje i zdravstvena zaštita, socijalna i dječija zaštita, nasilje nad ženama i nasilje u porodici, kulturni i jezički identitet, informisanje, stanovanje i učešće u javnom i političkom životu. I dalje je prisutan nizak nivo obrazovanja ove populacije, kao i nivo uposlenosti, čemu svakako doprinosi i njihov način života, pa aktivnosti Vlade teku sporijom dinamikom nego što to Vlada stvarno želi.
Govoreći o obrazovanju, pomoćnik ministra za ljudska i manjinska prava Sabahudin Delić je saopštio da obuhvat djece romske i egipćanske populacije predškolskim vaspitanjem i obrazovanjem iznosi 13,81 odsto, što je duplo manje od obuhvata djece na državnom nivou koji iznosi 26,65%. Pozitivnim je ocijenio činjenicu da se broj romske i egipćanske djece u osnovnom obrazovanju povećava iz godine u godinu, pa je u školskoj 2012/2013. u osnovnim školama ukupno 1853 učenika pripadnika romske i egipćanske populacije ili 350 - više nego 2005. godine kada ih je bilo 530. Saopštio je da se programi uključivanja djece RE populacije kontinuirano sprovode na svim nivoima vaspitanja i obrazovanja, a najznačajnije aktivnosti u 2012. godini su bile: Nastavljena aktivnost desegregacije: djeca sa Kampa Konik se uključuju u gradske škole i obezbijeđen im je prevoz. Ministarstvo za ljudska i manjinska prava podržalo je finansijski Ministarstvo prosvjete za ovu aktivnost; U toku je implementacija projekta ”Podrška punom procesu socijalne inkluzije” kroz program IPA 2010. Podciljevi projekta se odnose na: poboljšanje mehanizama za prikupljanje podataka i njihovo korišćenje; razvijanje modela pripremnog vrtića: definisanje načina za angažovanje i identifikacija sredstava za RE asistente i prevencija napuštanja školovanja u osam pilot škola; Realizovana aktivnost pripremnih vrtića za djecu RE populacije tokom posljednje dvije sedmice juna mjeseca 2012. Umjesto, inicijalno, dvije planirane grupe, svaka sa po petnaestoro djece (ukupno 30), jedne u Nikšiću i jedne u Podgorici, rezultat je takav da je 161 dijete uključeno u pilot vrtić, zbog čega su u Ministarstvu prosvete zadovoljni odzivom roditelja i brojem djece. Razlog zbog čega je proširen broj je veliko interesovanje roditelja i djece, pa je uslijedio zahtjev Zavoda za školstvo da se omogući da se sva djeca obuhvate i svima pruže jednake šanse. Na dvije lokacije djeca su bila razvrstana u sedam grupa: dvije u Nikšiću, pet u Podgorici. Ovaj projekat je sproveden u pet crnogorskih opština.
Članovi Odbora su postavili sljedeća pitanja: Koje aktivnosti je Ministarstvo za ljudska i manjinska prava sprovelo na planu poboljšanja prava pripadnika manjinskih naroda, Šta je to što treba poboljšati kada su u pitanju prava pripadnika manjinskih naroda, da li je Ministarstvo za ljudska i manjinska prava u saradnji sa Upravom za kadrove sprovelo istraživanje o zastupljenosti manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica u institucijama i ustanovama prosvjete, zdravstvene i socijalne zaštite i da li je sačinjena Informacija o istom.
Odgovore na postavljena pitanja dao je pomoćnik Ministra za ljudska i manjinska prava, Sabahudin Delić.
Nakon rasprave, Odbor za ljudska prava i slobode sa četiri glasa „za“ i dva „uzdržana“ je  prihvatio Izvještaj o razvoju i zaštiti prava manjinskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica u 2012. godini i odlučio da sačini Izvještaj koji će dostaviti Kolegijumu predśednika Skupštine Crne Gore i Ministarstvu za ljudska i manjinska prava.
Članovi Odbora za ljudska prava i slobode upoznali su se sa Informacijom o realizaciji mjera iz Akcionog plana za unapređenje zatvorskog sistema sa osvrtom na Informaciju o postupanju Uprave policije po Preporukama Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore datim u Posebnom izvještaju o stanju prostorija Uprave policije za zadržavanje lica lišenih slobode iz 2011. godine, koju je Uprava policije dostavila Odboru za ljudska prava i slobode, shodno Zaključku koji je Odbor usvojio na Četvrtoj śednici, održanoj 6. februara 2013. godine.
Direktor Direktorata za izvršenje krivičnih sankcija u Sektoru za izvršenje krivičnih sankcija Slavica Rabrenović je saopštila da Ministarstvo pravde i Zavod za izvršenje krivičnih sankcija sprovode aktivnosti unaprjeđenja sistema izvršenja krivičnih sankcije, u skladu sa reformskom politikom Vlade Crne Gore i mjerama definisanim strateškim dokumentima, a u cilju smanjenja zatvorske populacije i opšteg unapređenja uslova u zatvorima.
Istakla je da je Akcionim planom za unapređenje zatvorskog sistema predviđeno  donošenje dva zakona u oblasti izvršenja krivičnih sankcija i to: zakon o izvršenju uslovne osude i kazne rada u javnom interesu i zakon o izvršenju kazni zatvora.
Govoreći o unaprjeđenju zakonodavnog okvira u oblasti izvršenja krivičnih sankcija,     v.d. pomoćnik Ministra pravde je naglasila da su u izvještajnom periodu pripremljeni:
-  Nacrt zakona o izvršenju uslovne osude i kazne rada u javnom interesu,
- Nacrt pravilnika o uniformi, zvanjima, oznakama službenika u Zavodu za izvršenje krivičnih sankcija,
-  Nacrt zakona o izvršenju kazni zatvora,
- Donjeto Upustvo o zdravstvenom pregledu u Zavodu za izvršenje krivičnih sankcija., dok je u okviru pregovaračkog poglavlja 23 – Pravosuđe i temeljna prava, usvojen Akcioni plan – Zatvorski sistem za period 2013 – 2018.
U cilju jačanja sistema alternativnih sankcija, Ministarstvo pravde je proširilo Sektor za izvršenje krivičnih sankcija - Odsjek za uslovnu slobodu, sa tri radna mjesta u zvanjima – samostalnik savjetnik II i III.
Kroz IPA Twinning projekat „Podrška reformi sistema izvršenja krivičnih sankcija“, nastavlja se set aktivnosti, počev od 21. januara 2013. godine, u partnerstvu sa SR Njemačkom i Kraljevinom Holandijom: Sprovedena su tri ciklusa ( period: 4-8.mart 2013., 8-12. april 2013., 13-17. maj 2013) treninga službenika za probaciju. Obuku je prošlo ukupno 12 službenika iz Ministarstva pravde i Zavoda za izvršenje krivičnih sankcija, u okviru koje su obrađeni: procjena rizika, alternativne kazne, planovi za rehabilitaciju i metodologija sprovođenja nadzora, probacija kao program izvan zatvora, i kao program unutar zatvora. Jedna od tema treninga je i kazna rada u javnom interesu a u cilju razvijanja praktičnih vještina jer službenici prolaze obuku i o kontaktu sa osuđenim licem, procjenjivanje njegove ličnosti, detektovanju kriminogenih faktora koji determinišu njegov socio-kulturološki identitet i dr. Planira se još pet obuka u ovom ciklusu od ukupno osam koje sprovode eksperti iz Kraljevine Holandije.
Takođe, u ovom periodu realizovano je i pet treninga u okviru Projekta: dva u komponenti koja se odnosi na unapređenje normativnog okvira, dva u komponenti koja se ostvaruje s ciljem uvođenja najboljih praksi i procedura u upravljanje zatvorima, kao i jedan trening u dijelu pripreme vodiča za rad Probacione službe. Od 03.-07. juna 2013. i od 22.-26.jula 2013. godine sprovodi se obuka rukovodećeg kadra u Zavodu-pomoćnik, načelnici organizacionih jedinica ZIKS-a. Obuka iz standarda za ljudska prava u skladu sa Evropskim zatvorskim pravilima i posebne Preporuke Savjeta Evrope, obuka iz oblasti upravljačkih sposobnosti, kao i stručne vještine, ljudska prava, planiranje ljudskih resursa, bezbjednost, klasifikacije i raspored, zatvorski režim, metode tretmana i obrazovanje zatvorenika i kontrola. Petnaest rukovodilaca u okviru zatvorskog sistema prolaze obuku iz oblasti rukovođenja ukupno 30 dana, a na kraju svake obuke učesnici polažu test, dok će na kraju cjelokupnog kursa polagati završni ispit. Učesnici po završetku obuke dobijaju certifikat ili potvrdu da su pohađali obuku. Obuku sprovode obučeni treneri  koji se biraju sa liste eksperata iz SR Njemačke.
Saopštila je da je Delegacija sudija i probacionih službenika iz Njemačke, tokom II kvartala pośetila zatvor u Bijelom Polju gdje su sa predstavnicima Ministarstva pravde i Zavoda i  sudijama i tužiocima iz Višeg i Osnovnog suda i tužilaštva iz Bijelog Polja održali sastanak u prostorijama Zatvora-Bijelo Polje i isti obišli s obzirom da se tu izdržavaju kazne zatvora od 3-6 mjeseci, a u cilju iznalaženja načina za smanjenje prenatrpanosti u zatvorima u Crnoj Gori, a značajno je da su sudije i tužioci iz Bijelog Polja ukupno 5 po prvi put pośetili zatvor u Bijelom Polju.
U okviru projekta "Podrška reformi zatvorskog sistema u Crnoj Gori" koji finansira Evropska unija, naglašeno je da se mora povećati nivo alternativnih sankcija što će zatvore rasteretiti. Cilj ovog tvining projekta, čija vrijednost iznosi 700.000,00 €, jeste jačanje kapaciteta Ministarstva pravde Crne Gore i Zavoda za izvršenje krivčnih sankcija kako bi se ostvarilo efikasnije upravljanje sistemom izvršenja krivičnih sankcija i sprovođenje sistema alternativnih sankcija, u skladu sa standardima i najboljom praksom Evropske unije, kao i unaprjeđenje uslova u zatvorima i smanjenje zatvorske populacije.
Važnim je ocijenila učešće predstavnika Ministarstva pravde na Multilateralnom sastanku, održanom 25. aprila 2013. godine u Strazburu, na temu- “Upravljanje zatvorima i smanjenje prenatrpanosti”. Multilateralni sastanak se organizuje u okviru aktivnosti saradnje Savjeta Evrope sa onim državama članicama koje su trenutno u procesu unaprjeđivanja svojih politika u oblasti upravljanja zatvorima.  Cilj sastanka je da predstavnici država članica razmijene iskustva i dobre prakse, ali i identifikuju načine uvođenja novih pristupa u svoje sisteme
Na Multilateralnom sastanku je naglašeno da prenaseljenost zatvora i rast zatvorske populacije predstavljaju veliki izazov za zatvorske uprave i sistem krivičnog pravosuđa u cjelini, kako u pogledu ljudskih prava, tako u pogledu efikasnog upravljanja kaznenim ustanovama.
Takođe, u cilju poboljšanja zatvorskih uslova, predstavnici Ministarstva pravde su obavili sastanke i postigli određene dogovore sa predstavnicima međunarodne organizacije „UNICEF“ u Crnoj Gori. Direktor Direktorata za izvršenje krivičnih sankcija u Sektoru za izvršenje krivičnih sankcija Slavica Rabrenović je saopštila da su predstavnici UNICEFA u Crnoj Gori zainteresovani da pruže podršku projektu edukacije i osposobljavanja službenika ZIKS-a, u radu sa maloljetnicima koji se nalaze na izdržavanju kazne maloljetničkog zatvora.
Rukovodilac Operativno komunikacionog centra Uprave policije Vojislav Dragović je istakao da su predstavnici Uprave policije uspjeli da realizuju veći broj Preporuka Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore datih u Posebnom izvještaju o stanju prostorija Uprave policije za zadržavanje lica lišenih slobode iz 2011. godine, a da realizacija preostalih Preporuka zavisi od finansijskih sredstava.
Nakon rasprave, Odbor za ljudska prava i slobode je jednoglasno podržao Informaciju o realizaciji mjera iz Akcionog plana za unapređenje zatvorskog sistema sa osvrtom na Informaciju o postupanju Uprave policije po Preporukama Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore datim u Posebnom izvještaju o stanju prostorija Uprave policije za zadržavanje lica lišenih slobode iz 2011. godine, koju je Uprava policije dostavila Odboru za ljudska prava i slobode, shodno Zaključku koji je Odbor usvojio na Četvrtoj śednici, održanoj 6. februara 2013. godine i odlučio da sačini Zaključak koji će dostaviti Kolegijumu predśednika Skupštine Crne Gore, Zaštitniku ljudskih prava i sloboda Crne Gore, Ministarstvu pravde, Ministarstvu unutrašnjih poslova i Upravi policije.
Odbor za ljudska prava i slobode je, takođe, jednoglasno podržao Informaciju o sprovođenju Zakona o zabrani diskriminacije i odlučio da Odbor sačini Izvještaj sa Predlogom zaključka koji će dostaviti Kolegijumu Predśednika Skupštine Crne Gore, Ministarstvu za ljudska i manjinska prava i Zaštitniku ljudskih prava i sloboda Crne Gore.